- Etnograficzne mapy bliskich terytoriów – historie, które łączą
Czy mapy oparte na zbieraniu lokalnych opowieści mogą wspierać integrację lokalnych społeczności? Co trzeba zrobić, żeby to mogło się wydarzyć?
Podczas warsztatów poznamy doświadczenia Stowarzyszenia Pracownia Etnograficzna w tworzeniu map etnograficznych z lokalnymi społecznościami. Porozmawiamy o tym, czy jest mapa i co można na niej umieścić. Zaprosimy Was do refleksji nad tym, jak działać w sposób, który łączy różne grupy mieszkające na wspólnym terytorium. Pokażemy praktyczne aspekty prowadzenia mapowych projektów. Wspólnie zastanowimy się także nad wyzwaniami i ograniczeniami stosowania takiej metody.
Prowadzenie: Anna Bińka - absolwentka etnologii i psychologii stosunków międzykulturowych, prezeska Stowarzyszenia Pracownia Etnograficzna. Badawczo zajmowała się między innymi problematyką relacji międzyreligijnych, pogranicza i migracji oraz młodzieżą na wsi. W działaniach Stowarzyszenia stara się łączyć różne środowiska: naukowe, artystyczne i lokalne. Wraz z zespołem prowadziła projekty etnograficzno-animacyjne m.in. na Podlasiu, Krajnie, Mazowszu i w Beskidzie Niskim, tworząc wystawy, mapy etnograficzne, podcasty, publikacje. Fascynuje ją nieoczywiste dziedzictwo kulturowe i wielowarstwowość lokalnej pamięci.
- Storytelling w archiwum społecznym
Czy poprzez opowieści możemy wzmacniać i wspierać różnorodne głosy? Jak oddawać przestrzeń osobom z grup mniejszościowych? Czy storytelling może stać się narzędziem zmiany? Spotkanie dotyczyć będzie opowiadania zapomnianych historii, a także wydobywania z historii przemilczanych tematów. Prowadząca spotkanie Beata Frankowska opowie o zrealizowanych przez siebie projektach opowiadania historii z udziałem społeczności lokalnej, ze szczególnym uwzględnieniem grup mniejszościowych, marginalizowanych bądź wykluczanych ze wspólnotowej pamięci: „Mali Ambasadorowie” – wieloletni projekt pracy z dziećmi i dorosłymi ze społeczności romskiej i ormiańskiej Warszawy oraz „Opowiadaczki” – projekt herstoryczny na Mazowszu i „Niguny (nie)pamięci” – projekt związany z zapomnianym dziedzictwem żydowskim na Mazowszu. Zastanowimy się wspólnie, co to znaczy „oddawać głos” narracjom mniejszościowym oraz jak tę samą opowieść – tradycyjną, lokalną, rodzinną – można przedstawić z różnych perspektyw.
Prowadzenie: Beata Frankowska - opowiadaczka historii z dwudziestoletnim stażem, animatorka kultury i edukatorka, współtwórczyni pierwszego stowarzyszenia opowiadaczy w Polsce „Grupa Studnia O” i Międzynarodowego Festiwalu Sztuki Opowiadania w Warszawie. Prowadzi warsztaty opowiadania dla dzieci i dorosłych, tworzy razem z dziećmi i młodzieżą widowiska narracyjne, z odniesieniem do wątków lokalnych: lokalnej przyrody i kultury. Opowiada regularnie w szkołach, ośrodkach kultury, bibliotekach, na scenach teatralnych. Na co dzień pracuje w Mazowieckim Instytucie Kultury, gdzie m.in. koordynuje projekt Mazowiecka Szkoła Opowiadaczy.
- Mamy historię w domu! Obrazy świata w filmach z domowych kamer
Amatorskie filmy z gatunku home movies powstają niemal od początku istnienia kina. Zgodnie z nazwą ich głównym tematem jest życie domowe: codzienne sytuacje, dorastanie dzieci, wakacyjne podróże, małe i duże święta. Jednocześnie w tle tych nagrań ujawnia się coś więcej: zmieniający się dynamicznie świat.
Prawdziwą rewolucję w dziedzinie filmów domowych przyniosła wprowadzona w 1976 roku technologia VHS. Żadna z wcześniejszych form zapisu nie mogła się z nią równać. Wideo wygrywało ceną i było znacznie łatwiejsze w użyciu. W dodatku jednej kasety dało się użyć więcej niż raz.
Jak dziś możemy wykorzystywać domowe filmy? Czy da się za ich pomocą opowiadać całkiem nowe historie? Zapraszamy na krótki przegląd możliwości – od dokumentów aż po VR.
Prowadzenie: Iga Łapińska - reżyserka, scenarzystka. Do piętnastego roku życia mieszkała w Chlebiotkach, małej wsi na Podlasiu, o której opowiada w dokumencie interaktywnym „Szkoła, świat” (prod. Szkoła Filmowa w Łodzi, premiera na festiwalu IDFA 2023). Jest autorką dokumentalnej serii „Krótki kurs kultury romskiej” i programów telewizji Stopklatka, takich jak „Prywatna historia kina”, „100 kultowych filmów”, „Bilet do kina”, „Ja tu tylko oglądam”. W ostatnim czasie pracuje nad dokumentem „Dobranoc, księżniczki”, tworzonym z amatorskich nagrań VHS.
